
Είναι ένας μικρός ναός, απαρατήρητος και στριμωγμένος ανάμεσα σε σύγχρονα και παλιά κτίρια, απέναντι από το σημερινό ναό του Τιμίου Προδρό-μου, στην ομώνυμη ενορία της Αγιάς. Για τους Αγιώτες είναι ο «Ξ’ στος» <Χ΄στος < Χριστός. Τα παρακείμενα κτίσματα (των Χασιωταίων σήμερα, του Σταματόπουλου παλαιότερα), ανήκαν στο ναΐσκο. Ο μικρός αυτός ναός αποτελεί ένα μικρό τμήμα του όλου συγκροτήματος των μικρών και μεγάλων ναών της περιοχής. Στα ανατολικά του υπήρχαν, από παλαιά, ο ναός του Τιμίου Προδρόμου, ο οποίος ανακαινίστηκε ριζικά στα 1860 και πήρε τη σημερινή μορφή του στις μέρες μας (1968), και ο ναΐσκος της Παναγίας (Παναγίτσα) στα ανατολικά του Προδρόμου. Το συγκρότημα συμπλήρωνε, πάντα προς τα ανατολικά και νότια του ναού του Χριστού, ο Πύργος του Προδρόμου (αργότερα, μετά το 1874, του Ντακούλα). Η Παναγίτσα παρέχει κάποια στοιχεία – τοιχογραφίες που τοποθετούν το χρόνο της παρουσίας της τουλάχιστον τον 18ο αι., χωρίς να γνωρίζουμε αν αγιογραφήθηκε αμέσως μετά την ανέγερσή της. Για τον παλαιό ναό του Τιμίου Προδρόμου επίσης δεν μπορεί να λεχθεί με βεβαιότητα τίποτε για το χρόνο της ανέγερσής του. Στις αρχές του ΙΘ΄ αιώνα (1815) υπήρχε και ήταν ο ναός της ομώνυμης ενορίας της Αγιάς. Ο ναός του Χριστού αποτέλεσε αντικείμενο έρευνας από τους Ι. Κουμουλίδη και Λάζαρο Δεριζιώτη. Ο τελευταίος επισημαίνει, μετά από μία σύντομη περιγραφή των όσων τοιχογραφιών διατηρούνται, ότι ο νάρθηκας είναι μεταγενέστερος και ότι ιδιαίτερα για το ναό του Χριστού και της Παναγίτσας στην περιοχή του Τιμίου Προδρόμου, «η σημερινή μορφή δεν είναι η αρχική, αλλά είναι πιθανόν ότι με την ενδεχόμενη έρευνα πολλά θα αποκαλυφθούν».
Ένα πατριαρχικό έγγραφο (σιγίλλιο) του έτους 1620 αναφέρεται στο ναό και το κείμενό του είχε δημοσιευτεί, το έτος 1915, από τον Σπυρίδωνα Λάμπρου. Στο σιγίλλιο αναφέρεται ότι, πριν από το 1620, υπήρχε στην Αγιά ένα μοναστήρι του Χριστού, το οποίο ήταν εξαρτημένο από τον Οικουμενικό Πατριάρχη (Σταυροπήγιο). Είχε στη κατοχή του αρκετά μετόχια (κτήματα και ναούς) στη περιοχή της Αγιάς και ακόμη πιο μακριά, στη νήσο Στρογγυλή, μια των Σποράδων πιθανότατα, ή των Λιχάδων νήσων. Το καθολικό του μοναστηριού αυτού ήταν ο ναός του Σωτήρος Χριστού, ο σημερινός ναός του Χριστού. Για λόγους που δεν γνωρίζουμε, στα 1620, οι μοναχοί του μοναστηριού ζήτησαν από τον τότε Οικουμενικό Πατριάρχη, τον Κύριλλο Λούκαρι, την ανανέωση του σταυροπηγιακού χαρακτήρα της μονής και των δικαιωμάτων της στα μετόχια του (Καρυδάκι, Άγ. Αθανάσιος, Άγ. Νικόλαος, Αγ. Παρασκευή, Αϊ-Λιάς και Παναγία στη νήσο Στρογγυλή), πράγμα που έγινε το Νοέμβριο μήνα του ίδιου χρόνου.
Ο ναΐσκος έχει τοιχογραφηθεί στο πρώτο τρίτο του 18ου αι. Τα στοιχεία του ζωγραφικού διάκοσμου υποδεικνύουν ως αγιογράφο τον, ήδη γνωστό από την ιστόρηση του καθολικού του Αγίου Παντελεήμονα της Αγιάς, ιερομόναχο Γαβριήλ τον Πελοποννήσιο. Ωστόσο, αρχαιότερη φαίνεται η κεφαλή του Χριστού στη κόγχη, πάνω από την είσοδο στον κυρίως ναό. Η μορφή του αετώματος, στο οποίο καταλήγει ο ανατολικός τοίχος του νάρθηκα – δυτικώς του κυρίως ναού – φανερώνει ότι ο ναός υπέστη μετατροπές στην αρχιτεκτονική του μορφή και συγκεκριμένα περιορίστηκε το πλάτος του περισσότερο στο νότιο τμήμα και λιγότερο στο βόρειο. Το μικρό τέμπλο και οι λιγοστές εικόνες του είναι παλαιότερα του ΙΗ΄ αιώνα. Κάποια στιγμή διαλύθηκε ως μονή, πριν από το 1750, οπότε και αυτός και η κτηματική του περιουσία περιήλθαν στη διαχείριση του Τιμίου Προδρόμου, όχι όμως και τα μετόχια του. Στα τέλη του προηγούμενου αιώνα, μόνον ο μικρός (200 περίπου τ.μ.) κήπος, στα ανατολικά του ναού του Χριστού, αναφερόταν ως ιδιοκτησία του και αυτός όμως έδινε τα έσοδά του στο ναό του Τιμίου Προδρόμου.