Ο Ναχιγιές (nahiye = δήμος) του Γενιτζέ (Yeniche) ή Γενιτζέ-ι-Ρουμ (των Ρωμιών.
Ή Γενιτζέ-ι-Γκιαβούρ (Των Γκιαούρηδων) ήταν το μεγαλοχώρι της Αγιάς ως μέρος – Καζά του Γενίσεχίρ (Yenisehir) δηλαδή της Λάρισας.
Η ετυμολογία της λέξεως ZYeniche είναι Νέος Τόπος – «Καινουργής» σε αντιδιαστολή με τη Λάρισα που ονομάσθηκε Yenisehir δηλαδή «Νέα Πόλη» – «Νεάπολις».
Περί το 1871 προς το τέλος της οθωμανικής κυριαρχίας στη Θεσσαλία (1888) στην επαρχία της σημερινής Αγιάς υπήρχαν 23 χωριά και 5 οικισμοί. Τα περισσότερα ήταν χριστιανικά χωριά, σύντομα όμως δημιουργήθηκαν και αμιγώς οθωμανικά.
Τα Ελληνικά χωριά του Καζά του Yenisehir (Λάρισα) στο Ναχιγιέ της Καστρίτσας το 1455 ήταν 13 εκ των οποίων τα 4 κατοικούνταν αμιγώς από μουσουλμάνους.
- Καστρί
- Βαίσσενη [Μπουγιούκ Γκιόλ (μεγάλη λίμνη)]
- Βαθύρρεμα
- Βουλγαρινή
- Togan – Δογάνη
- Κερμενλί – Germiyan = Κιουτάχεια Μ. Ασίας
- Αλή Φακιλάρ – Καλαμάκι
- ΑΓΙΑ
- Νιβόλιανη
- Σελίτσανη
- Αθανάτη
- Τσιναρλού (τόπος με πλατάνια) Σακόλοβα = Ποταμιά
- Εμιρχανλί – Αϊντινλί (Από το Αϊδίνιο) = Νερόμυλοι
- Τέλος αναφέρεται και καλλιεργήσιμη γη – Ισικ Μπεντιρλού Isik Bedirlu = φεγγαρόφως (φως + πανσέληνος)
Δηλαδή δεν κατοικούν νομάδες γιρούκοι, εξωτερικοί καλλιεργητές, αλλά μετέβαιναν εκεί για την καλλιέργεια της γης, από γειτονικά μέρη.
Καλλιεργούσαν σιτάρι, κριθάρι ενώ παράλληλα ασχολούνταν με την μελισσοκομία.
ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ
- Αγιά – Γενιτζέ [Yeniche (καινουργής)]
- Μεταξοχώρι – Ρέτσιανη
- Νερόμυλοι – Τουρκοχώρι – Αϊντινλί – Aydinli = Αϊδίνιο
- (Μπουγιούκ κιόι) Βαθέρρεμα – Vassirema
- Τσεκίρι (οικισμός)
- Βαίσσενη – Μπουγίουκ Γκιόλ (Μεγάλη λίμνη) = Αετόλοφος – Δέσιανη
- Ανάβρα – (Δογάνη) Ντογάνη Togan = καπνότοπος
- Πρινιά – Κερμενλί Γκερμίγιανλί Germiyanli
- Γερακάρι – Καρά Μπαϊράμ ή Μπαϊράμ Κιοντέ (Παλαιό Χωριό)
- Δήμητρα – Τζιούξιαν(η) – Μποζγκούτς – Γκιούξιανη
- Νεοχώρι Πλασιά – Ορμάν τσιφλίκι – Τζελτικτζή
- Άγιος Νικόλαος ο Φονιάς – Ιτζερλί
- Ελευθέριο Καραλάρ
- Μαρμαρίνη – Ντεϊρμέν – ντερεσί Μαρμάριανη
- Συκούριο – Κεσερλί
- Ομορφοχώρι – Χασάμπαλη (Κασαμπάλ)
- Καστρί – Κέστριτζα ή Κεστρίτς κιόϊ ή Αλιφικιλάρ
- Καραμπουρνού (Kara-burnu) Νότια του Καλαμακίου
- Πλασιά – Νεοχώρι
- Ποταμιά – Τσιναρλού – Πλατανότοπος
- Γρούβγιανη παραφθαρμένο Αλβανικό του Δρόβιανη;
- Αμυγδαλή Κουκουράβα (παλαιό χωριό)
- Έλαφος Βουλγαρινή
- Ανατολή Σελίτσιανη ή Σελίτσανη
- Μεγαλόβρυσο Νιβόλιανη
- Μελίβοια – ‘θανάτη Αθανάτη «Σανάτ» (1871)
- Παλαιοχώρι ή Κουτσοπιά: Κιουτσούκ Θανάτ
- Σωτηρί0τσα Κάπιστα
- Σκλήθρο – Κεστενέ κιου – Κεστενέκου
- Βαθύρρευμα ή Βαθύρρεμα
- Γκολεμάν – Μεταξύ Βαθυρρέματος και Νερομύλων
Αρχιμ. Νεκτάριος Δρόσος