22-02-2000
Παρακολουθώντας χρόνια πριν την πορεία της Κοινότητας Μελιβοίας είχα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η του παρελθόντος προστασία στον τόπο αυτόν είναι σκέψη ουτοπική, ανέφικτο όνειρο. Η αυθαίρετη δόμηση στα παράλια και η αδιαφορία των διοικούντων, προδιέγραφαν τον αισθητικό εκβαρβαρισμό των πάντων.
Ήλθε ο «Καποδίστριας» και ήλπιζα, ότι οι Νέοι Άρχοντες του Δήμου Μελίβοιας θα είχαν την εκ φύσεως ανάγκη να σκεφθούν: «τι θα μπορούσε να κάνει το Δημοτικό Συμβούλιο ώστε η γεωγραφική έκταση του Δήμου και κυρίως τα παράλιά του να μοιάζουν με πολιτισμένη περιοχή»;
Μετά από τα πρώτα τρία Δημοτικά Συμβούλια, οι Δημοτικές αποφάσεις, που στην εφημερία «ΑΓΙΑ» διαβάζουμε, διακηρύττουν την ψυχολογία του κέρδους δια να ευημερήσει ο Δήμος.
Οι δηλώσεις, επίσης, του Δημάρχου στην εφημερίδα, απλώς σκιαγραφούν την αγωνία μιας επιφανειακής διευθέτησης των ζημιών του χειμώνος, δηλαδή να επανέλθουμε στον πρότερο πρωτευουσιάνικο βαρβαρισμό μιας παραλίας (ειδικά της Βελίκας) που αισθητικά είναι απαράδεκτη, οικολογικά επικίνδυνη, περιβαλλοντολογικά λίγο καλύτερη από το Πέραμα στα Ναυπηγεία του Σκαραμαγκά.
Όσο για τα κοινοτικά προγράμματα (Leader II), όπως επίσης διάβασα, ενώ η Σωτηρίτσα εξασφάλισε α) επιδότηση για «Τουριστικό οδηγό» (Εκπολιτιστικός Σύλλογος Σωτηρίτσας), β) επιδότηση για «Δασικό μονοπάτι» (Κοινότητα Σωτηρίτσας), η Μελίβοια ασφαλώς κοιμάται, διότι κανείς εκ των Συμβούλων δεν έχει ακόμα καταλάβει που ζει, τι πρέπει να προσφέρει, τι είναι ουσιώδες και το χειρότερο δεν ρωτάει να μάθει, διότι όλου «ξέρουν».
Επειδή όμως κάποιους από το Δημοτικό Συμβούλιο ασφαλώς αδικώ με τις κρίσεις μου και περιμένω από αυτούς ανάλογες κινήσεις, τους υπενθυμίζω ότι η «Μελίβοια» έχει λόγους και κίνητρα προστασίας του ιστορικού παρελθόντος της.
Αν διερωτηθούμε για το αυτονόητο θα εντοπίσουμε κάποιες καθολικές παραδοχές:
α) Τη χρηστική: ανάγκη αξιοποίησης όλων των μνημείων (θρησκευτικών – αρχαιολογικών) που κομίζουν αποθέματα γνώσης και την πείρα του παρελθόντος και όχι μόνον φωτισμό, πεζοδρόμια και παράγκες μικροπωλητών.
β) Την ψυχολογική – συναισθηματική: ανάγκη αναφοράς και σύνδεσης με τις «ρίζες», την καταγωγή, την προέλευση, τα έθιμα, τον τρόπο ζωής και όχι ένα άψυχο, ανούσιο «Φεστιβάλ» χωρίς συνοχή, χωρίς αισθητική παιδαγωγίας, πλασματικό και φαντασιώδες. Επιβαλλόμενο από σκοπιμότητες τουριστικής εκμετάλλευσης.
γ) Την συνεκτική εθνικής μνήμης: η προστασία του παρελθόντος ως διάσωση υψηλών επιτευγμάτων κάλλους, ενισχύει τη συνοχή μιας κοινωνίας, την ανάγκη καύχησης για το συλλογικό παρελθόν, το οποίο αναπόφευκτα εξωραΐζεται, αλλά συγκροτεί μια κοινή «εθνική μνήμη».
Στην περίπτωσή μας, μια τέτοια γνώμη από πλευράς Δημοτικού Συμβουλίου θεωρείται μάλλον πολυτέλεια.
δ) Την ιδεολογική: από την «εθνική μνήμη» αντλείται συχνά και συλλογική ιδεολογική ταυτότητα, συνείδηση ιστορικής ιδιαιτερότητας, πολιτιστικής ιδιοπροσωπίας. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να καταλάβουμε πόσο εμείς έχουμε ανάγκη τα ανωτέρω και όχι να τα χρησιμοποιήσουμε ως χρηστικό αντίτιμο εξαγοράς των εκ Τσεχίας Ευρωπαίων.
ε) Την Αισθητική: η «αναπτυξιακή» έκρηξη της μεταπολεμικής περιόδου (μπετόν – πλαστικό – αλουμίνιο) θα αφανίσει κάθε συνέχει του λαϊκού πολιτισμού στην περιοχή μας και θα την καταστήσει αισθητικά εκβαρβαρισμένη.
Επομένως, το υπό κρίσιν Δημοτικό Συμβούλιο καλό θα είναι όταν συνέλθει να λάβει υπ’ όψιν του τα ανωτέρω ψελλίσματα και να προβεί
α) σε καινούριες ιεραρχήσεις αναγκών,
β) σε ουσιώδεις παρεμβάσεις ενεργητικής δημιουργικής πρότασης πολιτισμού.
Με το να δίδουμε άδειες café-bar δεν αποκαλύπτουμε το «Ταμείο» του ελληνικού εν Μελιβοία ιστορικού παρελθόντος.
Ας πιστέψουμε κάποτε ότι η προστασία του ιστορικού παρελθόντος μας αξίζει το ενεργό ενδιαφέρον μας.
ΥΓ.: Η παρέμβασή μου σαφώς δεν έχει σχέση με την πολιτική κατεύθυνση του Δήμου. Ο Δήμαρχος το γνωρίζει και οι Σύμβουλοί του μου είναι τουλάχιστον γνωστοί. Δεν αντιμάχομαι επ’ ουδενός, αντίθετα ομιλώ εκ της θέσεώς μου, διότι αγαπώ αυτόν τον τόπο που με φιλοξενεί πλουσιοπάροχα.
Αγαπητοί Κύριοι – Κυρίες
Καλό απόγευμα
Λυπάμαι που δεν είμαι ανάμεσά σας. Η απουσία μου οφείλεται στην ταυτόχρονη παρουσίαση βιβλίου στο Χατζηγιάννειο, διά την οποία υπήρξα συντελεστής.
Στην πρόσκλησή σας να προτείνω και εγώ «ιδέες για την πολιτιστική ανάπτυξη της Αγιάς», ήθελα, τουλάχιστον γραπτώς, να εκφράσω την γνώμη μου.
Πιστεύω ότι η πολιτιστική ανάπτυξη ή η πολιτιστική ζωή όπως εκδηλώνεται γενικά στην πατρίδα μας είναι αφρός. Δηλαδή, ότι τελείται …… θέατρο, μουσική, χορός, εκδόσεις, τέχνη …… κ.λ.π. δεν είναι πάντα έκφραση πνευματικού πολιτισμού.
Επειδή λοιπόν, με άλλα λόγια, Πολιτισμός είναι ένας άνθρωπος που παράγει έργο, πριν από όποιες ιδέες, προτάσεις, σχέδια ή ευχολόγια, πρέπει νομίζω να ασχοληθούμε με εξεύρεση ανθρώπων που θα είναι ικανοί να παράγουν – να γεννούν – πνευματικό πολιτισμό.
Για παράδειγμα: Υπάρχει ίσως το δυναμικό για σοβαρή δουλειά στη θεατρική σκηνή της Αγιάς. Διά να γίνει όπως παραγωγή έργου, χωρίς την αίσθηση της ευτέλειας απαιτείται: χώρος κατάλληλος, χρήμα …… κ.λ.π.
Όμως αρχικά εκείνο που χρειαζόμεθα είναι το κατάλληλο πρόσωπο. Ο Καλλιτεχνικός διευθυντής (συνήθως σκηνοθέτης, σκηνογράφος ή ηθοποιός) που θα έχει έμπνευση για να αποδώσει – να εκφράσει κάτι το πνευματώδες.
Ζητώ συγγνώμη δια τα θεωρητικά της εισαγωγής μου.
Πρακτικά προτείνω:
Α) Να ολοκληρωθεί η προσπάθεια του μακαριστού Δ. Αγραφιώτη με την έκδοση των πρακτικών του Α΄ιστορικού συνεδρίου Αγιάς. (ελάχιστα είναι τα υπόλοιπα – σχεδόν ρυθμίζονται τηλεφωνικά).
Και εδώ είναι αυτό που έλεγα ανωτέρω!!! (Πέθανε ο εμπνευστής). Ποιος θα βρεθεί να πάρει τα τηλέφωνα; …
Β) Να εκμεταλλευτούμε το φωτογραφικό υλικό διά την παρουσίαση σε βιβλίο των ιστορικών μνημείων της Αγιάς.
Υπάρχει πρακτικό του πολιτιστικού – εποχής Αγραφιώτη – γνωρίζει η κ. Χριστούλα και άλλοι …… λεπτομέρειες για το θέμα.
Προσωπικά, μπορώ να βοηθήσω, σε συνεργασία με τον κ. Τζιγκουνάκη και όποιον – όποια θέλει ώστε:
Να εκδοθεί και χάρτης μνημείων της πόλης μας,
Να γίνει σήμανση στην πόλη που θα καθοδηγεί τους ξένους.
Να γίνει, αν όχι περίπτερο, φωτιζόμενος πίνακας-χάρτης, στην κεντρική πλατεία.
Για περαιτέρω συζητήσεις – αποφάσεις, διαθέτω δείγματα χαρτών και βιβλία από άλλες ιστορικές πόλεις της Ελλάδος, προς μίμηση.
Η γνώμη μου διά την έντυπη και όχι μόνον, παρουσίαση μνημείων της Αγιάς, δεν σημαίνει προσπάθεια μετατροπής της πόλης σε μουσείο. Το υπογραμμίζω.
Θα ήθελα, να δώσουμε την αντίληψη της πόλης όπως ήταν πριν από 100, 200 ή περισσότερα χρόνια.
Ευχαριστώ
Νεκτάριος Δρόσος