Κειμηλιοφυλάκιο

"Η ιστορική μου συνείδηση ολοκληρώθηκε σε μεγάλο βαθμό διά της εκθέσεως των ιερών εικόνων.
Μια σωστική παρέμβαση με αίσιο τέλος."

Αρχιμανδρίτης Νεκτάριος

Στην εποχή μας υπάρχει παγκόσμιο ενδιαφέρον για την Βυζαντινή Τέχνη. Έτσι αρκετές έννοιες βγήκαν στην επιφάνεια και ξανα μελετήθηκαν.

Μια απο αυτές είναι η έννοια του “Κειμηλίου”. Ενδιαφέρουσα έννοια και δια το γεγονός ότι δεν υπάρχει για τη λέξη “Κειμήλιο” κατι αντίστοιχο στις ευρωπαϊκές γλώσσες. Η συλλογική αίσθηση και εμπειρία αποδέχεται ως Κειμήλιο αυτό το αντικείμενο , που για κάποιο λόγο είναι δεμένο με το μέσα μας, την καρδιά μας. Αυτό δηλαδή, το οποίο εκπορεύεται απο την καρδιά μας και στο οποίο αναπαύεται το πνεύμα μας.

Τα ιερά κειμήλια είναι ο πλούτος και η δόξα της Εκκλησίας μας ως γέφυρες μεσω των οποίων παρέχεται σε μας η Θεία Χάρις. Εκατομμύρια πιστών σε κάθε εποχή, δίχως να γνωρίζουν γράμματα και Θεολογία, κράτησαν την πίστη τους μέσα από την εγκάρδια σχέση τους με τα εικονίσματα.

Δυστυχώς, καθώς τα ιερά κειμήλια γίνονται ολοένα και περισσότερο αντικείμενο έρευνας για την ιστορική, καλλιτεχνική, αισθητική ακόμα και εμπορική αξία, λίγο-λίγο καταργείται η αγιαστική τους επικοινωνία με τους πιστούς. Αυτό, ως πνευματική διάβρωση συνιστά μια νέα εικονομαχία. Δηλαδή, ενώ οι παππούδες μας μιλώντας για Εικόνες διηγούντο αναρίθμητα θαύματα, εμείς ψάχνουμε να δούμε αν είναι Βυζαντινές ή όχι και ποιά είναι η αξία τους.

Αναντίρρητα, σήμερα ως ένα χώρος φύλαξης κειμηλίων πρέπει να είναι επισκέψιμος για τον κόσμο. Όμως ένας τέτοιος χώρος οφείλει να είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα στεγνό “ιστορικό” μουσείο.

Πρέπει να αντιληφθούμε το γιατί οι παππούδες μας κράτησαν τις αποστάσεις μεταξύ Μουσείου και Εικονοφυλακίου. [Το πως η Θ. Λειτουργία δεν είναι μια παράσταση και η Ι. Εξομολόγηση δεν είναι ψυχανάλυση]. Το Σκευοφυλάκιο, Εικονοφυλάκιο, οφείλει κατα την ταπεινή μας γνώμη να είναι πνευματικό διδασκαλείο. Τα κειμήλια πρέπει να ζήσουν, και ζουν μόνο κοντά στο φυσικό τους περιβάλλον.

Οφείλουμε να διατηρήσουμε τόσο την υλική, όσο και την πνευματική τους υπόσταση. Η πρώτη επιτυγχάνεται με σωστή επέμβαση συντήρησης, η δε άλλη με την διατήρηση της λειτουργικής και λατρευτικής τους χρήσης.

Στην Αγιά υπήρχε από το 1740 μ.Χ. “συντροφιά” αγιογράφων υπο τον Ιερέα Θεόδωρο Αγιώτη, την οποία η Πανεπιστημιακή Κοινότητα ονομάζει “Εργαστήριο της Αγιάς”. Βεβαίως απο την μεταβυζαντινή Αγιά διήλθαν Χιονιαδίτες (1843) και Σαμαριναίοι (1856) αγιογράφοι οι οποίοι τοιχογράφησαν χιλιάδες παραστάσεις και εκατοντάδες φορητές εικόνες.

Στόχος μας, ή ευαισθητοποίηση όλων ώστε να συντηρηθούν οι Εικόνες της Αγιάς, επειδή τελικά η Χρήση των Εικόνων είναι αυτή που ολοκληρώνει της υπόσταση τους.

Αρχιμανδρίτης Νεκτάριος

Το Κειμηλιοφυλάκιο είναι ανοικτό για το κοινό καθε Τετάρτη 10.00 – 12.00 μετά από συνεννόηση στο τηλέφωνο 2494 35 0121.
Διεύθυνση: Ι.Ν. Αγίων Αντωνίων Αγιάς

Μια απο αυτές είναι η έννοια του “Κειμηλίου”. Ενδιαφέρουσα έννοια και δια το γεγονός οτι δεν υπάρχει για τη λέξη “Κειμήλιο” κατι αντίστοιχο στις ευρωπαϊκές γλώσσες. Η συλλογική αίσθηση και εμπειρία αποδέχεται ως Κειμήλιο αυτό το αντικείμενο , που για κάποιο λόγο είναι δεμένο με το μέσα μας, την καρδιά μας. Αυτό δηλαδή, το οποίο εκπορεύεται απο την καρδιά μας και στο οποίο αναπαύεται το πνεύμα μας.

Τα ιερά κειμήλια είναι ο πλούτος και η δόξα της Εκκλησίας μας ως γέφυρες μεσω των οποίων παρέχεται σε μας η Θεία Χάρις. Εκαττομύρια πιστών σε κάθε εποχή, δίχως να γνωρίζουν γράμματα και Θεολογία, κράτησαν την πίστη τους μέσα απο την εγκάρδια σχέση τους με τα εικονίσματα.

Αναντήρρητα, σήμερα ως ένα χώρος φύλακης κειμηλίων πρέπει να είναι επισκέψιμος για τον κόσμο. Όμως ένας τέτοιος χώρος οφείλει να είναι κάτι πολύ περισσότερο απο ένα στεγνό “ιστορικό” μουσείο.

Στην Αγιά υπήρχει απο το 1740 μ.Χ. “συντροφιά” αγιογράφων υπο τον Ιερέα Θεόδωρο Αγιώτη, την οποία η Πανεπιστημιακή Κοινότητα ονομάζει “Εργαστήριο της Αγιάς”. Βεβαίως απο την μεταβυζαντινή Αγιά διήλθαν Χιοναδίτες (1843) και Σαμαριναίοι (1856) αγιογράφοι οι οποίοι τοιχογράφησαν χιλιάδες παραστάσεις και εκατοντάδες φορητές εικόνες.

Αρχιμανδρίτης Νεκτάριος

Κειμήλια ανεκτίμητης αξίας, μεταβυζαντινής περιόδου, μια πλούσια συλλογή ιερών σκευών και εικόνων -από το 1600 τα περισσότερα -εκτίθενται πλέον στο μοναδικό κειμηλιοφυλάκιο στον νομό Λάρισας, στην Αγιά.

Το Κειμηλιοφυλάκιο Αγιάς στεγάζεται στο Πνευματικό Κέντρου του Ιερού Ναού Αγίων Αντωνίων Αγιάς. Ιδρύθηκε με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου το 2013 μετά από πρόταση της Αρχιερατικής Περιφέρειας Αγιάς.

Η κατασκευή εντάχθηκε σε πρόγραμμα Leader της Περιφέρειας Θεσσαλίας και ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο του 2018.

Μιά σημαντική έτσι ψηφίδα στο ψηφιδωτό της ιστορίας του τόπου και των θησαυρών του, το Κειμηλιοφυλάκιο προσφέρεται στην κοινωνία με την ευχή και την ελπίδα ότι θα βοηθήσει στην ανάδειξη της εκκλησιαστικής κληρονομιάς και την ανἀπτυξη του τουρισμού.

Σπάνια χειροποίητα έργα τέχνης, που έχουν συντηρηθεί για να αντέξουν στη φθορά του χρόνου, αναλλοίωτα στους αιώνες.
Άγια δισκοπότηρα, περίτεχνοι σταυροί, καντήλια κατασκευασμένα από αργυροχρυσοχόους, Ευαγγέλια τυπωμένα στη Βενετία, φορητές θρησκευτικές εικόνες, μυροδοχεία, στέφανα γάμου, είναι μόνο ελάχιστα από τα κειμήλια της συλλογής των ναών της Ενορίας των Αγίων Αντωνίων, τα οποία θα εκτίθενται σε κατάλληλα διαμορφωμένη αίθουσα, επισκέψιμη στο κοινό.

Το όραμα του π. Νεκταρίου Δρόσου, Αρχιερατικού Επιτρόπου Αγιάς, Διδάκτορα της Ιστορίας, συγγραφέα και ερευνητή της εκκλησιαστικής ιστορίας της περιοχής, που πρωταγωνίστησε στη προσπάθεια υλοποίησης του έργου σε συνεργασία με τον Δήμαρχο Αγιάς κο. Αντ. Γκουντάρα, έγινε πραγματικότητα και παραδίνεται στην ιστορία και το λαό της Αγιάς και όλης της χώρας .

Το Κειμηλιοφυλάκιο είναι ανοικτό για το κοινό καθε Τετάρτη 10.00 – 12.00 μετά από συνενόηση στο τηλέφωνο 2494 35 0121.

Η θρησκευτική ιστορία της μεταβυζαντινής περιόδου της Αγιάς γίνεται κτήμα της νέας γενιάς και του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου, που ενδιαφέρεται να γνωρίσει τα ιερά κειμήλια της χώρας μας.

Πώς; Ξεκίνησαν οι προγραμματισμένες επισκέψεις και ξεναγήσεις στο Κειμηλιοφυλάκιο του Πνευματικού Κέντρου του ιερού ναού Αγίων Αντωνίων Αγιάς, το μοναδικό ίσως σε όλη την Ελλάδα, που δεν βρίσκεται στα “άδυτα” μιας ιεράς Μονής, αλλά σε έναν πιο εύκολα προσβάσιμο χώρο.

Ως ζωντανό κύτταρο πολιτισμού, προκαλεί τους μαθητές των σχολείων του νομού Λάρισας, για ένα ανεκτίμητο μάθημα πολιτισμού, ενώ παράλληλα μπορεί να αποτελέσει σταθμό στον χάρτη των περιηγήσεων θρησκευτικού τουρισμού, ανοίγοντας νέες προοπτικές ανάπτυξης για τον τόπο.

Σύμφωνα με τον υπεύθυνο λειτουργίας, έχει οριστικοποιηθεί το πρόγραμμα επισκέψεων και ξεναγήσεων στο Κειμηλιοφυλάκιο κάθε Τετάρτη 10:00 π.μ. έως 12:00 μ.μ. και κατόπιν συνεννοήσης για άλλες ημέρες και ώρες καθε Τετάρτη 10.00 – 12.00 μετά από συνενόηση στο τηλέφωνο 2494 35 0121.

<<Εκατομμύρια πιστών σε κάθε εποχή, δίχως να γνωρίζουν γράμματα και Θεολογία, κράτησαν την πίστη τους μέσα από μια εγκάρδια σχέση τους με τα εικονίσματα. Διατήρησαν την ιστορική κληρονομιά τους με ευλάβεια, δημιούργησαν αριστουργήματα, που σήμερα μπορούμε να παρουσιάσουμε με περηφάνια για το έργο που διασώθηκε και συντηρήθηκε με αγάπη…>> λέει στην <<Ε>> ο π. Νεκτάριος τονίζοντας την πίστη του ότι <<οφείλουμε να τα διατηρήσουμε>>.

Να σημειωθεί ότι το Κειμηλιοφυλάκιο Αγιάς αποτελεί μια μόνιμη έκθεση 129 τετραγωνικών μέτρων με θρησκευτικά κειμήλια, φορητές εικόνες, άμφια, παλαίτυπα και ιερά αρχεία (από το 1600 τα περισσότερα), σπάνια χειροποίητα έργα τέχνης, Ευαγγέλια τυπωμένα στη Βενετία, μυροδοχεία, στέφανα γάμου κ.α.

Ιδρύθηκε με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου το 2013 μετά από πρόταση της Αρχιερατικής Περιφέρειας Αγιάς. Η κατασκευή του εντάχθηκε σε πρόγραμμα Leader της Περιφέρειας Θεσσαλίας και ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο του 2018.

Ο επόμενος στόχος ανάδειξης την τοπικής θρησκευτικής κληρονομιάς, φαίνεται να είναι η ανακαίνιση των κελιών του ναού των Αγίων Αντωνίων και η μετατροπή τους σε χώρο περιοδικών εκθέσεων και εκπαιδευτήριο, όπως είχε δηλώσει στα εγκαίνια ο Μητροπολίτης Δημητριάδης κ. Ιγνάτιος.

Κειμηλιοφυλάκιο

Κοινοποίηση